Mrok, zbrodnia, eksces. Seriale Żulczyka

Mrok, zbrodnia, eksces. Seriale Żulczyka

19 May 2025

Jakub Żulczyk – to już marka, instytucja, jednoosobowa firma. Popularny pisarz, scenarzysta, podcaster, publicysta, którego wyraziste i dosadnie formułowane opinie potrafią sprowadzić na niego kłopoty. Obok Szczepana Twardocha jedna z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych postaci rodzimej literatury. Urodzony w 1983 roku, jako pisarz zadebiutował powieścią „Zrób mi jakąś krzywdę, czyli wszystkie gry video są o miłości”, wydaną przez Lampę, wydawnictwo, w którym swoją karierę zaczynała Dorota Masłowska. Żulczyk, podobnie do Masłowskiej obdarzony upodobaniem do ulicznego, potocznego języka, ale przy tym od eksperymentów wolący gatunkowe schematy i atrakcje, stopniowo przebijał się do mainstreamu. Po powieściach jego drugim ulubionym medium stały się seriale, pełniące we współczesnej kulturze, jak od lat mówią krytycy i medioznawcy, tę sama funkcję, którą literatura pełniła w minionych wiekach. Żulczyk pracował przy adaptacjach własnej prozy i na potrzeby telewizji wymyślał zupełnie nowe historie. I chociaż w pierwszej kolejności jest pisarzem, to wielu fanów pozyskał sobie właśnie swoją pracą scenariuszową. Przeczytaj, jakie są seriale Żulczyka!

„Belfer – pierwszy i jeden z najbardziej popularnych seriali Żulczyka

Obejrzyj zwiastun

Wraz z „Belfrem” zaczęła się dla Żulczyka trwająca aż do teraz kariera w świecie seriali. Produkcja CANAL+ nie powstała w oparciu o żadną z jego powieści, lecz wedle jego autorskiego scenariusza, napisanego wspólnie z Moniką Powalisz. To coś w rodzaju świeckiej, pozbawionej fantastycznego elementu wariacji na temat „Miasteczka Twin Peaks”, z lekką nutką „Młodych gniewnych”. Tytułowym bohaterem jest tutaj Paweł Zawadzki (w tej roli – Maciej Stuhr), polonista-twardziel, który zatrudnia się w szkole w sielskich Dobrowicach. Nie przybył tam jednak po to, aby poskramiać trudną młodzież i cieszyć się malowniczą przyrodą, tylko rozwiązać zagadkę morderstwa nastoletniej Asi. Denatka, jak się szybko okazuje, była bowiem jego nieślubną córką. „Belfer”, mimo niemal dekady, która upłynęła od momentu premiery, pozostaje jednym z najbardziej popularnych seriali Żulczyka.

Oglądaj „Belfra” w serwisie streamingowym CANAL+.

Przeczytaj więcej o „Belfrze”.

Przeczytaj o najlepszych polskich serialach kryminalnych.

„Ślepnąc od świateł” – podróż do kresu warszawskiej nocy

Obejrzyj zwiastun

„Ślepnąc od świateł” było powieścią, dzięki której Jakub Żulczyk, dotychczas pisarz na dorobku, próbujący sił i szczęścia w różnych konwencjach, został pełnoprawną literacką gwiazdą. Jego sukces scementowała wyprodukowana przez HBO ekranizacja. Tak jak i pierwowzór, serial jest brutalnie dosadną i fatalistyczną opowieścią o dilerze kokainy, który na naszych oczach odbywa podróż do kresu warszawskiej nocy. „Ślepnąc od świateł” niedługo po premierze stało się pozycją kultową, głównie za sprawą całej kolekcji bon motów i memicznej roli Jana Frycza, wcielającego się w demonicznego gangstera Daria. Swój udział w sukcesie produkcji miała też stylistyczna brawura reżysera – Krzysztofa Skoniecznego, doświadczonego realizatora teledysków.

Oglądaj „Ślepnąc od świateł”.

Przeczytaj o najlepszych serialach HBO.

Przeczytaj o „Wrooklyn Zoo” – innym filmie Krzysztofa Skoniecznego.

„Wzgórze psów” – mała ojczyzna jako jądro ciemności

Obejrzyj zwiastun

Małomiejska społeczność, rządząca się własnymi prawami, które niekonieczne mają wiele wspólnego z prawem. Tragiczna śmierć nastolatki. Grzechy przeszłości, których długie cienie sięgają w teraźniejszość. „Wzgórze psów” przypomina w ogólnym zarysie „Belfra”, ale jest od niego znacznie bardziej mroczną – i drastyczną – opowieścią. Serial wedle powieści Jakuba Żulczyka, chociaż przynależy do gatunki thrillera, raz po raz zbliża się do konwencji kina grozy. Za wykreowanie ciężkiej, niesamowitej atmosfery współodpowiedzialny jest reżyserski duet Jacek Borcuch-Piotr Domalewski.

„Informacja zwrotna” – strzaskany umysł alkoholika

Obejrzyj zwiastun

Żulczyk znany jest nie tylko z twórczości pisarskiej – również m.in. z otwartego mówienia o swoim alkoholizmie i poświęconego tematyce uzależnień podcastu „Co ćpać po odwyku”. I właśnie o piciu opowiada także jego powieść „Informacja zwrotna”. W opartym na niej serialu, zrealizowanym już bez udziału autora pierwowzoru, oglądamy Arkadiusza Jakubika w roli rockmana-alkoholika, który prowadzi prywatne śledztwo w sprawie zniknięcia swojego syna. Kryminalny punkt wyjścia stanowi jednak tylko przyczynek do opowieści o szkodach, które ludzkiemu umysłowi i więziom rodzinnym wyrządza nałóg. W swojej entuzjastycznej recenzji Jakub Majmurek pisał: „Nie ma tu romantyzacji i uwznioślania picia jako większego niż życie zakładu ze śmiercią; nie ma egzotyzacji alkoholowej patologii. Widzimy ją tu w całej przytłaczającej nudzie i destrukcyjności”.

„Warszawianka” – to właśnie ten  serial Żulczyka najbardziej podzielił widzów

Obejrzyj zwiastun

To z kolei najbardziej kontrowersyjny z seriali Żulczyka. W „Warszawiance”, opartej na samodzielnie napisanym przez niego scenariuszu i zrealizowanej przez Jacka Borcucha, sięga po figurę pisarza-bon vivanta – dość, trzeba przyznać, zaśniedziałą i na pewno nieprzystającą do współczesnej kultury, w której jednym z naczelnych, nomen omen, chłopców do bicia jest toksyczna męskość. Naszym bon vivantem jest Franciszek Czuły, inspirowany postacią autentycznego warszawskiego lwa salonowego, Piotra Fiedlera; świeżo upieczony czterdziestolatek, który mimo swojego wieku wciąż próbuje bawić się na całego i nie myśleć o dniu jutrzejszym. W jego roli oglądamy szarżującego do woli Borysa Szyca, na zmianę charyzmatycznego i odstręczającego.

Udostępnij

Już przeczytane? Daj znać co myślisz o tym artykule!

Twój komentarz pozostanie anonimowy i tylko do wiadomości Redakcji CANAL+ Blog. Komentując akceptujesz regulamin.

Gość

0/500