Przypomnij sobie stare polskie seriale – od genialnych rodzinnych sag po młodzieżowe seriale przygodowe

“Czterdziestolatek" (1975-1978) – jeden z kultowych starych polskich seriali, który z miejsca podbił serca widzów

Stare polskie seriale miały swojego króla. Obyczajowa satyra przedstawia perypetie tytułowego 40-latka, inżyniera Karwowskiego, budowniczego flagowych inwestycji lat 70., m.in. Dworca Centralnego, Trasy Toruńskiej i Trasy Łazienkowskiej, i jego bliskich, mieszkających w zwyczajnym M4 na jednym ze stołecznych osiedli. To opowieść o zupełnie przeciętnych przedstawicielach klasy średniej w samym sercu ówczesnej socjalistycznej, propagandowej, pełnej absurdów rzeczywistości. Jerzy Gruza o swoim bohaterze, “Czterdziestolatku - 20 lat później” mówił tak: “Dla mnie Czterdziestolatek był Woody Allenem Polski lat 70. Idealista, pozbawiony sprytu, trochę fajtłapa, uczciwy i naiwny marzyciel. (...)”. W serialu wystąpili m.in. Anna Seniuk, Andrzej Kopiczyński, Roman Kłosowski oraz Irena Kwiatkowska. Aktorzy wcielający się w główne postaci zostali uhonorowani licznymi nagrodami. Reżyserią zajął się Jerzy Gruza, który ma w dorobku wiele genialnych produkcji. 

Sprawdź najlepsze polskie seriale komediowe

“Wojna domowa” (1965-1966) – druga znakomita, zabawna produkcja w reżyserii Jerzego Gruzy

Scenariusz czarno-białej komedii w odcinkach powstał w oparciu o felietony Miry Michałowskiej, które publikowane były w “Przekroju”. Miało powstać 7 odcinków. Wobec niezwykłej popularności i ciepłego przyjęcia serialu, nakręcono drugie tyle. Trzeba przyznać, że reżyser poczucie humoru miał po prostu kapitalne, posługując się językiem tamtych lata. Jeden z najbardziej lubianych starych polskich seriali ukazywał obyczajowość polskiego społeczeństwa poprzez pryzmat dwóch sąsiedzkich rodzin mieszkających w jednym bloku – Zofii i Kazimierza Jankowskich i ich syna Pawła oraz Ireny i Henryka Kamińskich, mających pod opieką nastoletnią siostrzenicę, Anulę.

Wkraczanie w wiek dorastania, przyjaźń, młodzieńcza energia, rozterki wychowawcze starszego pokolenia – o tym właśnie jest kultowy polski serial.  W rolach głównych mogliśmy zobaczyć m.in. Alinę Janowską, Irenę Kwiatkowską czy Elżbietę Góralczyk oraz gościnnie aktorów takich jak Zbigniew Cybulski, Bohdan Łazuka, Bogumił Kobiela czy Magdalena Zawadzka. 

“Janosik” (1973) – historia najpopularniejszego tatrzańskiego zbójnika

Zabawny, zrealizowany z niezwykłym rozmachem jak na ówczesne czasy stary polski serial szybko zyskał miano kultowego, bez dwóch zdań. Opowiada perypetie zbójnickiej bandy na terenie najwyższych polskich gór. Scenariusz zainspirowany został legendami o Janosiku, który był postacią prawdziwą. Słowacki zbójnik bronił zaciekle sprawy polskich chłopów, równolegle walcząc przeciwko armii austriackiej. W serialu jego przygody przeniesiono do początków XIX w. Całość opiera się - poza starymi podaniami - na motywie z epopei Kazimierza Przerwy-Tetmajera, "Legenda Tatr". Kostiumowy serial przygodowy liczył sobie 13 odcinków. Każdy z nich przedstawia inną, zamkniętą historię. 

“Pan Samochodzik i templariusze” (1971) – stary polski serial dla młodzieży powstał na kanwie przygodowych książek pióra Zbigniewa Nienackiego

Scenariusz również stworzył pisarz. Na czarno-biały, młodzieżowy miniserial sensacyjno-przygodowy złożyło się 5 odcinków. Jej główny bohater, pan Tomasz to historyk sztuki i amatorski poszukiwacz skarbów, który tym razem (książek o jego perypetiach wyszło łącznie 12) wykorzystuje odziedziczony po wujku nadzwyczajny wehikuł w poszukiwaniach ukrytego skarbu legendarnych templariuszy. W akcji towarzyszą mu żądni przygód, nieustraszeni harcerze. W serialu w rolach głównych mogliśmy podziwiać m.in. Stanisława Mikulskiego czy Ewę Szykulską. W ub.r. na Netflixie mogliśmy oglądać uwspółcześnioną wersję tej historii, która jednak nie ma już tego samego uroku, co kiedyś...

“Czterej pancerni i pies” (1966-1970) – czarno-biały, kultowy polski serial doczekał się aż 3-ów sezonów (!)  

Czeka na Ciebie aż 21 odcinków. Powstał na podstawie książki Janusza Przymanowskiego, współscenarzysty serialu. Gatunkowo to wojenna produkcja przygodowa. Opowiada historię załogi czołgu “Rudy”, Janka, Grzesia, Olgierda i Gustlika oraz towarzyszącego im, wiernego czworonoga, owczarka niemieckiego Szarika.  

Nie obyło się bez kontrowersji, gdyż jak by nie patrzeć serial był de facto promocją polsko-radzieckiego sojuszu, chętnie wykorzystywaną przez PRL-owską władzę. Dla widzów starych polskich seriali jak ten najważniejsze jednak były niepozbawione i cieni przygody tytułowych pancernych.  

“07, zgłoś się” (1976-1987) – spośród starych polskich seriali to jeden z pierwszych kryminałów  

Główny bohater, Sławomir Borewicz (Bronisław Cieślak) to bodaj najsłynniejszy policjant PRL’u, rodzime skrzyżowanie Jamesa Bonda z Brudnym Harrym, ale w wersji "bieda". Cyniczny, bystry, pewny siebie, obyty w świecie, bezkompromisowy, któremu nie oparła się żadna kobieta, a żadna kryminalna zagadka nie sprawiała trudności. 

Podobnie jak w przypadku “Czterech pancernych...” i ta produkcja cieszyła się sławą reklamy polskiej milicji wbrew zaprzeczeniom twórców. Tak właśnie postrzegano tego rodzaju stare polskie seriale i ta opinia chyba już z nimi pozostanie.  

Kręcono go dekadę. Liczył sobie 21 odcinków, a każdy z nich opowiadał zamkniętą historię opartą o trzymające w napięciu scenariusze. Te z kolei opierały się na polskich książkowych kryminałach, serii “Ewa wzywa 07” z lat 70., 80. i 90. 

Mogą Cię zainteresować TOPowe filmy o zemście 

Sprawdź najnowszy polski serial kryminalny “Prosta sprawa” 

Stare polskie seriale sensacyjne? Oto nieśmiertelna “Ekstradycja” (1995-1999)  

Jeden z kultowych polskich seriali sensacyjnych wyniósł Marka Kondrata i Renatę Dancewicz na szczyty popularności. Serial opowiada historię doświadczonego przez życie, cynicznego i wiecznie skonfliktowanego z przełożonymi komisarza Olgierda Halskiego, słynącego z niekonwencjonalnych metod działania. To akurat ogromny plus, bowiem przyjdzie mu się zmierzyć z gangsterskim podziemiem I poł. lat 90. Handel narkotykami kwitnie, powstają pierwsze lokalne fabryki, w policji pleni się korupcja, brutalna walka pomiędzy gangami trwa...  

Jeden z najlepszych starych polskich seriali kryminalnych i kryminałów ogółem ze świetną grą aktorską nie tylko Marka Kondrata znakomicie oddaje realia życia policjantów w Polsce z początków transformacji. Cieszył się taką popularnością, że powstały aż 3 sezony.  

Sprawdź najlepsze filmy z Markiem Kondratem 

Poznaj najlepsze filmy i seriale o więzieniach 

“Janka” (1989) – 15-odcinkowa saga rodzinna, której akcja osadzona jest w lata 20. 

Historię Janki i jej rodziny inspirowały autentyczne wydarzenia. Fabuła koncentruje się wokół dwóch rywalizujących ze sobą band. Na czele "Orłów" stoi nastolatka Janka. Bandzie “Wilków” przewodzi Julek. Przeżywają niesamowite przygody, podziwiając jednocześnie samolot, konstruowany przez stryja Julka. Ciągnące się po dziś dzień waśnie i spory pomiędzy rodzinami nastolatków podsycają tylko ich rywalizację. Doskonały stary polski serial dla młodzieży wyniósł młodziutką wówczas Agnieszkę Krukównę na szczyty popularności. Na podstawie tych materiałów powstał 2-częściowy film kinowy.  

“Siedem życzeń” (1984) – nieco baśniowy serial dla młodzieży zachwycał przed laty arcyciekawym scenariuszem  

Nieogarnięty, fajtłapowaty szóstoklasista Darek mieszka wraz z rodzicami w ponurym, PRL-owskim bloku na jednym z warszawskich osiedli. Traf chce, że pewnego dnia ratuje z rąk chuliganów niezwykłego kota. Tenże, jak się okazuje, był niegdyś egipskim kapłanem, Rademenesem i w zamian za ocalenie obiecuje spełnić 7 życzeń chłopca. Stare polskie seriale młodzieżowe były naprawdę znakomite. Ten w dodatku niósł za sobą świetne przesłanie. Tytułowych 7 życzeń miało odzwierciedlać 7 doświadczeń chłopca, które miały walor edukacyjny. Scenariusz serialu napisał Maciej Zembaty. 

“Oficer” (2004-2005) – jeden z pierwszych polskich seriali sensacyjnych z Borysem Szycem i Pawłem Małaszyńskim w rolach głównych 

Tłem wydarzeń jest stolica. Główny bohater to młody, inteligentny, bezkompromisowy oficer policji o ksywie “Kruszon”, który pracuje nad rozbiciem gangu, chcącego przejąć władzę nad miastem. Tym rządzi obecnie niepodzielnie jeden mafioso. Wyszkoleni przez Legię Cudzoziemską przestępcy nie cofną się przed niczym, by osiągnąć swój cel... Poza mega wciągającą fabułą, co nie było wcale tak charakterystyczne dla starych polskich seriali, będziesz mieć do czynienia z genialnym studium skomplikowanych, pełnych napięć relacji międzyludzkich. Główne role zagrali Borys Szyc, Paweł Małaszyński, Krzysztof Globisz, Eryk Lubos, Rafał Cieszyński, Magdalena Różczka i Andrzej Chyra.

Mogą Cię zainteresować najlepsze filmy z Borysem Szycem 

Sprawdź TOP filmów z Erykiem Lubosem 

Poznaj najlepsze filmy z Andrzejem Chyrą 

Stare polskie seriale dla młodzieży? Poznaj kultową produkcję, “Stawiam na Tolka Banana” (1973) 

Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego – oto najważniejsze przesłanie jednego z najpopularniejszych starych polskich seriali dla młodzieży na podstawie książki pióra Adama Bahdaja. Fabuła koncentruje się wokół grupy nastoletnich chuliganów, których życie zmienia się nie do poznania, gdy dołącza do nich tajemniczy, zbuntowany chłopak, Tolek Banan... Tacy “Młodzi gniewni” w wersji ultralight z lat 70. W rolach głównych wystąpili Agata Siecińska (Karioka), Henryk Gołębiewski (Bolek) oraz Jacek Zajdler (Tolek Banan). 

“Wakacje z duchami” (1971) – kolejna wśród kultowych polskich seriali młodzieżowa produkcja na podstawie książki Adama Bahdaja

Stare polskie seriale często był ekranizacją doskonałych powieści, w tym dla dzieci i nastolatków. Ta opowiada perypetie trojga przyjaciół spędzających lato w leśniczówce swojej cioci. Nuda im niestraszna. Zamierzają je spędzić na rozwiązywaniu zagadek detektywistycznych. Pierwsza z nich to niespodziewana obecność duchów w starym, okolicznym zamku. W tej produkcji również zobaczymy m.in. Henryka Gołębiewskiego (“Stawiam na Tolka Banana”) oraz Romana Mosiora (“Samochodzik i templariusze”). 

Najlepsze stare polskie seriale, które polecamy (spis treści): 

“Czterdziestolatek" (1975-1978)  

“Wojna domowa” (1965-1966)  

“Janosik” (1973)  

“Pan Samochodzik i templariusze” (1971)  

“Czterej pancerni i pies” (1966-1970)  

“07, zgłoś się” (1976-1987)  

“Ekstradycja” (1995-1999)  

“Janka” (1989)  

“Siedem życzeń” (1984)  

“Oficer” (2004-2005)  

“Stawiam na Tolka Banana” (1973) 

“Wakacje z duchami” (1971)  

Zobacz także