Poznaj filmy i seriale o autyzmie i zaburzeniach do niego podobnych

Filmy o autyzmie takie, jak „Śubuk”, „Adam” czy klasyk, który wyprzedził epokę „Rain Man” dają wgląd w to, czy w ogóle jest autyzm, zaburzenia poznawcze, syndromy Aspergera i wszelkiego rodzaju dysfunkcje psychologiczne.

To historie ludzi myślących nietuzinkowo, ale też będących nie do końca rozumianymi przez społeczeństwo dookoła. Poznajemy dzieci i dorosłych, rodziców oraz samotnych, a także aspekty ich życia: edukację, akceptację, samoakceptację i okazywaną na inny, ale wcale nie gorszy sposób miłość. Neuroróżnorodność, neuroatypowość i każde ukształtowanie psychiki w sposób odbiegający od standardowego to coś, co nas otacza.

Poniżej opowiemy o filmach i serialach, które niekoniecznie w centralnym punkcie stawiają psychologię, ale i tak można zauważyć tam postawy i postacie, których charakterystyka opiera się na byciu nietypowym. Tematyka autyzmu jest obecna w nich i różnorako jest kształtowana...

Filmy o autyzmie: "Rain Man" (1988) - genialny klasyk z Dustinem Hoffmannem i Tomem Cruise'em

Filmy o autyzmie definiowane są przez "Rain Mana", który właściwie pokazał najsampierw, czym jest to zjawisko. Reżyser Barry Levinson zabiera nas w kinową podróż poprzez pokrzepiającą historię.

Młody biznesmen, Charlie Babbit (Tom Cruise) liczył na spadek po swoim od lat niewidzianym ojcu, który rozwiąże jego problemy finansowe.

Gdy ojciec faktycznie umarł, cały majątek przeznaczył jednak na rzecz szpitala psychiatrycznego, w którym przebywa autystyczny brat Charliego, Raymond (Dustin Hoffman). Na domiar wszystkiego bohater grany przez Cruise'a nie wiedział, że ma rodzeństwo.

Nie tracąc nadziei na odzyskanie pieniędzy, zdesperowany mężczyzna postanawia porwać brata ze szpitala. Początkowo Raymond doprowadza go do szału swoimi niezrozumiałymi atakami. Jednak z czasem chory brat wyciąga z egoistycznego Charliego to, co głęboko ukryte - dobroć, przyjaźń i pełnię zrozumienia.

Oglądaj film "Rain Man" online w serwisie PREMIERY CANAL+ za 9,99 zł

Czytaj także na CANAL+ blog:

Filmy z Dustinem Hoffmanem. Top 10 legendarnego aktora

Najlepsze filmy z Tomem Cruisem. Gwiazda od zadań niemożliwych

"Rain Man" - kliknij w zdjęcie i zobacz zwiastun filmu

"Śubuk" (2022): Małgorzata Gorol w filmie o roli matki wycofanego dziecka

Wypożycz film za 9,99 zł w serwisie PREMIERY CANAL+

W kategorii "polskie filmy o autyzmie" trudno wskazać bardziej poruszający.

Jest rok 1989. Młoda dziewczyna, Maria (w tej roli Małgorzata Gorol, znana choćby z trzeciej serii "The Office PL"), zachodzi w ciążę ze starszym od niej milicjantem Dariuszem (Filip Pławiak). Mężczyzna nie chce dziecka i zmusza kobietę do aborcji. Maria jednak decyduje się urodzić, a biologiczny ojciec znika z jej życia.

W wychowaniu syna wspiera ją starsza siostra, Marta (Marta Malikowska). Bardzo szybko okazuje się, że chłopiec mocno różni się od rówieśników. Jest dziwnie wycofany, zamknięty w sobie, a jedyne wypowiadane przez niego słowo to „śubuk”, które jest anagramem imienia "Kubuś".

Syn Marii zostaje wyrzucony z przedszkola. Lekarze diagnozuje u niego autyzm, mało rozumiane zaburzenie w Polsce tuż po transformacji ustrojowej. Kobieta ma przeciwko sobie również zawziętego sąsiada Feliksa (Andrzej Seweryn), który - słysząc krzyki dziecka w mieszkaniu - donosi na policję, że ta znęca się nad synem.

Maria rzuca wyzwanie służbie zdrowia i polskiemu systemowi oświaty. Odnajduje inne matki w podobnej sytuacji, które są ignorowane przez system...

Świetny obraz Jacka Lusińskiego, twórcy opowiadającego o tracącym wzrok nauczycielu „Carte Blanche” i serialu CANAL+ „Minuta ciszy”. „Śubuk” został nagrodzony za najlepszy scenariusz laurem na 47. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

"Śubuk" - kliknij w zdjęcie i zobacz zwiastun filmu

"Droga po marzenia" (2004): Zac Efron przed czasami "High School Musical"

Kolejna historia samotnej matki z autystycznym dzieckiem. Tym razem lądujemy w USA, gdzie Corrine Morgan-Thomas grana przez Mary-Louise Parker wiezie swoich siedmioletnich bliźniaków Stephena i Philipa do gabinetu lekarskiego. Dowiaduje się, że mają autyzm.

Wyrażany jest on w różny sposób: Philip powtarza to, co słyszy od innych (zjawisko to zwie się echolalia). Stephen jest zaś całkowicie niewerbalny, nie umie posługiwać się mową, jedynie komunikuje się za pomocą ruchów i zachowań. Tę dorosłą postać gra młody Zac Efron, zaś w brata wciela się Bubba Lewis.

Już po wyjściu z kliniki dwaj chłopcy zaczynają robić awanturę w supermarkecie. Stephen się moczy, a dzieci skupiają uwagę gapiów. Corrine zostaje sama z wychowaniem dwójki dzieci, gdyż jej chłopak postanawia odejść po usłyszeniu wiadomości od lekarzy. Nie chce mierzyć się z trudnością.

A jednak obaj chłopcy mają marzenie o dobrym życiu...

"Droga po marzenia" - kliknij w zdjęcie i zobacz zwiastun filmu

"Most nad Sundem" (2011-2018)

Znacie most między Malmoe a Kopenhagą?

Łączy on dwa sąsiadujące przez cieśninę Sund kraje. Szwecja i Dania lubią współpracować, ale w przypadku policji słowo "lubić" nie jest odpowiednie. Tutaj po prostu to wspólna praca.

Saga Noren to autystyczna policjantka z Malmoe. Łączy ona swoją osobą wszystkie cztery powstałe dotąd serie jednego z najmroczniejszych kryminałów w historii skandynawskiej telewizji. Już akcja serii pierwszej rozpoczyna się od znalezienia przepołowionych zwłok kobiety na granicznej linii mostu. To wprowadza nas w klimat opowieści, w której Sadze towarzyszy duński detektyw, Martin Rohde (grany przez Kima Bodnię). Pojawia się on w dwóch pierwszych sezonach, zaś w trzeciej i czwartej zastępuje go Henrik Sabroe (odtwórcą roli jest Thure Lindhardt).

To dwaj detektywi wydziału kryminalnego policji w Kopenhadze, którzy muszą mieć nieziemską cierpliwość do bezpośredniej Sagi...

Czytaj także na CANAL+ blog: Oto skandynawskie seriale kryminalne, których nie możesz przegapić!

"Most nad Sundem" - kliknij w zdjęcie i zobacz zwiastun filmu

"Nazywam się Khan" (2010): muzułmanin posądzony o terroryzm chce... spotkać się z prezydentem USA

Saga Noren miała autyzm, choć niektórzy twierdzą, że dużo bardziej jej przykład można opierać jako ucieleśnienie zespołu Aspergera.

Film "Nazywam się Khan" opowiada historię muzułmanina, który właśnie cierpi z jego powodu. Grany przez gwiazdę Bollywood, Shaha Rukh Khana bohater chce odbyć podróż samolotem z San Francisco do Waszyngtonu.

Nazwisko Khan czyni go podejrzanym w związku z atakami terrorystycznymi, na punkcie których po 11 września 2001 roku w Ameryce każdy ma już przeczulenie. Retrospekcje pokazują nam życie niezrozumiałego dla służb bezpieczeństwa człowieka. Zespół Aspergera nie powstrzymuje jednak Khana przed tym, by z nieporozumienia wytłumaczyć się przed... samym prezydentem USA.

"Nazywam się Khan" - kliknij w zdjęcie i zobacz zwiastun filmu

"Teoria wielkiego podrywu" (2007-2019): Sheldon Cooper jako autystyczno-Aspergerowy "comic relief"

"Big Bang Theory" to pasadeńska historia, która podbiła serca wielbicieli seriali komediowych. Obok "Jak poznałem Waszą matkę", jest świetnym przykładem sitcomu, który definiował nam XXI wiek.

Jednym z bohaterów serialu jest Sheldon Cooper (fizyk pracujący w California Institute of Technology). Ma on współlokatora, dwóch przyjaciół i sąsiadkę (graną przez Kaley Cuoco, dla której był to przełom w karierze).

Sheldon i jego sublokator Leonard na klatce schodowej spotykają Penny, która wprowadziła się do mieszkania znajdującego się naprzeciwko ich lokum. Po wymianie uprzejmości zapraszają nową sąsiadkę na lunch. Penny wkrótce poznaje również dwójkę ich znajomych: Rajesha i Howarda. Leonard zakochuje się w dziewczynie, ale dopiero w ostatnim odcinku pierwszej serii umawiają się na randkę.

Choć serial nie wskazuje na to odpowiedzi wprost, Sheldon Cooper (będący jedną z najlepiej napisanych postaci komediowych w XXI wieku) może wykazywać cechy ze spektrum autyzmu, zwłaszcza zespołu Aspergera.

"Teoria wielkiego podrywu" - kliknij w zdjęcie i zobacz fragment serialu

"Adam" (2009) - Rose Byrne i Hugh Dancy w opowieści o młodym autystycznym mężczyźnie

Komediodramat romantyczny? Gdy w historię wpisane są kłopoty związane z autyzmem, wszystkiego można się spodziewać. Rose Byrne gra tutaj Beth, która staje się obiektem zainteresowania tytułowego Adama. Był to dla niej odmienny klimat niż mała rola w "Gwiezdnych Wojnach: Ataku klonów" oraz dużej, choć drugoplanowej postaci z "X-Men: Pierwszej klasy", w którym wystąpiła dwa lata po "Adamie".

Wyreżyserowany przez Maxa Mayera film koncentruje się na młodym mężczyźnie, którego problem z komunikacją wyraźnie staje na drodze do miłości do Beth.

Mayer zainspirował się do napisania scenariusza filmu, gdy usłyszał wywiad radiowy z mężczyzną cierpiącym na zaburzenia ze spektrum autyzmu. Premiera "Adama" odbyła się na festiwalu filmowym Sundance w 2009 roku, gdzie kino niezależne ma swoje godne miejsce.

"Adam" - kliknij w zdjęcie i zobacz zwiastun filmu

Filmy o autyzmie zaczynają swoje ślady w kinematografii w roku 1988. "Rain Man" przetarł szlaki. Ten dramat, który sunie przez stany Kalifornia, Ohio, Nevada, Oklahoma, Indiana i Kentucky okazał się być przełomem i pozwolił bardziej zrozumieć, czym jest autyzm jeszcze przed erą internetu.

Filmy i seriale o autyzmie oraz innych tego typu zaburzeniach [TOP]:

1. "Rain Man" (1988, reż. Barry Levinson)

2. "Śubuk" (2022, reż. Jacek Lusiński)

3. "Droga po marzenia" (2004, reż. Gregg Champion)

4. "Most nad Sundem" (2011-2018, twórca: Hans Rosenfeldt)

5. "Nazywam się Khan" (2010, reż. Karan Johar)

6. "Teoria wielkiego podrywu" (2007-2019, twórcy: Chuck Lorre i Bill Prady)

7. "Adam" (2009, reż. Max Meyer)

Czytaj także na CANAL+ blog:

Psyche i soma, czyli najlepsze filmy o anoreksji, które warto obejrzeć

Filmy o depresji, dzięki którym poznasz jej różne oblicza [TOP 10]

Sprawdź najlepsze filmy o szpitalu psychiatrycznym – poznaj klasyki gatunku i nowe produkcje

Filmy o polskim alkoholizmie – poznaj istotę uzależnienia z różnych perspektyw [TOP 5]