Blisko, bliżej, zbyt duszno. „Silent Twins” Agnieszki Smoczyńskiej, z Letitią Wright – gwiazdą „Czarnej Pantery”, w PREMIERACH CANAL+.
Jesteśmy blisko, tak blisko, że aż rozmywają się kontury, a nawet jeszcze bliżej, w środku cudzej głowy. Konkretnie: dwóch głów, które wydają się połączone telepatyczną więzią. Na początku „Silent Twins” Agnieszki Smoczyńskiej, nagrodzonej gdyńskimi Złotymi Lwami biografii bliźniaczek Jennifer i June Gibbons, dostajemy scenę, w której bohaterki bawią się w radio. Poklatkowej animacji towarzyszy dziewczęcy szczebiot odczytujący nazwiska obsady filmu. Bardziej „meta” się nie da. Potem schodzimy na niższy poziom fantazji, widzimy usadowione obok siebie siostry, roześmiane, ale i złowrogie; ich zaskakująco audycja dotyczy rozwodów i tych paskudnych mężczyzn. Wreszcie trzeźwiejemy: do pokoju wchodzi matka, a wraz z nią wpada szare światło. June i Jennifer zastygają i milkną, cichnie też muzyka. „Silent Twins” to film pełen tego rodzaju przeskoków – wewnętrznych ucieczek i zderzeń z rzeczywistością, odlotów ku niebu, które okazuje się fantazyjnie pomalowanym sufitem.
Oglądaj „Silent Twins” w PREMEIRACH CANAL+ za 15.99 zł
Art brut
Jesteśmy w Wielkiej Brytanii, siostry są czarne i rzeczywiście milczą, przynajmniej w obecności innych osób. Izolują się, kurczowo trzymając się siebie, jakby nieustannie coś im groziło. Mentalne bliźniaczki syjamskie, krewniaczki braci z „Nierozłącznych” Davida Cronenberga. Czasem próbują wyjść ze swojej bańki, ale z pokracznym efektem. Dystans rośnie, niewidzialna bariera twardnieje w mur. Za tym murem dorastające June i Jennifer oddają się pisarskiej pasji. To prawdziwe artystki outsiderki, uprawiające w swoim pokoju art brut. Na ekranie raz po raz materializują się wytwory ich wyobraźni, najczęściej w formie animacji lub teledysku.
Historia bliźniaczek, opisana w reportażu Marjorie Williams, mogła nie wydawać się materiałem dla Smoczyńskiej, reżyserki białej i pochodzącej z Polski. Z drugiej strony wydawała się dla niej materiałem wręcz idealnym. Wszak w swoich dwóch poprzednich filmach, „Córkach dancingu” i „Fudze”, sportretowała kobiety będące w takim lub innym sensie społecznymi wyrzutkami. Do tego w tym pierwszym opowiedziała o siostrach i pozwoliła sobie popuścić wodze fantazji, mając za inspirację twórczość Aleksandry Waliszewskiej, również artystki wsobnej i bezkompromisowej. Przeszkodą nie okazał się nawet zagraniczny kontekst. W anglojęzycznym debiucie Smoczyńskiej polskie plenery wiarygodnie oddają klimat Wielkiej Brytanii, co nadaje filmowi uniwersalnego rysu. Szarzyzna i spleen nie są domeną tylko jednego europejskiego kraju.
Oglądaj inne filmy Agnieszki Smoczyńskiej w CANAL+ online:
Opowieść o życiu, życie opowieści
W starsze wersje bohaterek wcielają się Tamara Lawrance oraz Letitia Wright, znana przede wszystkim z występu w „Czarnej Panterze”. Między aktorkami czuć chemię, przy czym jest to chemia toksyczna, odurzającą i dławiąca. Nie bez powodu film otwiera rozmowa o rozwodach: na równi z walką o pozostanie we wspólnym świecie toczy się tu walka o złapanie własnego oddechu. Klara Cykorz tak pisała o ekranowej parze: „Wydaje się, jakby role Wright i Lawrance były z początku zamkniętym układem, jakby aktorki reagowały tylko na siebie nawzajem, jakby ich kreacje były splątane, tworzyły jedność, która się z czasem rozluźnia, trochę rozwidla – ale rozplecie się na dobre dopiero pod koniec”.
Oglądaj „Czarną Panterę” w PREMIERACH CANAL+ za 9.99 zł.
„Silent Twins” mogły być opowieścią o ucieczce przed dorosłością. Albo o byciu dziewczyną i byciu siostrą. Albo o tym, że wszyscy artyści są autykami. I jest o tym wszystkim po trochu, ale Smoczyńska nie stawia na jeden klucz interpretacyjny. Nie stara się podporządkować przypadku sióstr jednej narracji, nie szuka w nim wyższego sensu. Zamiast tego pozwala wybrzmieć jego złożoności i dziwności. „Żeby żyć, opowiadamy sobie historie”, głosi słynne otwarcie eseju „Biały album” Joan Didion. Czasem jednak dobrze jest, gdy historie mogą żyć własnym życiem.
Autor: Piotr Mirski
Przeczytaj o najlepszych polskich filmach ostatnich lat.
Powiązane filmy
